Handel międzynarodowy mamy bardzo dobrze uregulowany. Jeżeli chodzi o warunki dostawy w procesie przewozu ładunków, to zostały one określone w sposób precyzyjny. Określają wszystkie obowiązki i koszty, jakie ponosi sprzedawca i odbiorca. Powszechnym standardem są Międzynarodowe Reguły Handlowe, które są nazywane Incoterms. Jeżeli chcemy je sprawdzić, możemy to zrobić w dowolnym momencie.
Jeżeli zastanawiasz się, czym jest Incoterms to już spieszymy z wyjaśnieniami. Są to warunki dostawy, a także zbiór określonych reguł, które polegają na podziale kosztów transakcji i transportu, a także dotyczą kwestii odpowiedzialności po stronie sprzedającego i kupującego. Reguły Incoterms obejmują obrót dobrami materialnymi. Stosowanie tych reguł handlowych jest obowiązkowe, ale dotyczą one tylko importera i eksportera. Nie muszą z tych zasad korzystać spedytorzy, a także inne przedsiębiorstwa transportowe.
Ponadto, warunki te określają także kto ponosi ryzyko związane z kondycją towaru w przypadku transportu oraz kiedy to ryzyko przechodzi ze sprzedającego na kupującego. Wraz z Incoterms podawana jest lokalizacja geograficzna. Określane w ramach tego dokumentu warunki dostawy zawsze muszą zawierać także miejsce dostawy. Niektóre Incoterms odnoszą się specyficznie do konkretnej metody transportu, np. transportu morskiego.
Rodzaje Incoterms:
Grupa E – EXW – Od zakładu
Przedmiotem dostawy jest towar, który sprzedający wystawia do dyspozycji w swoim magazynie lub zakładzie w określonej lokalizacji. W przypadku takiego przewozu, ryzyko i koszty po stronie sprzedającego są określone do minimum. EXW zakłada również, że to odbiorca dokona odprawy celnej i przejdzie pełną kontrolę w procesie przewozu, jeżeli będzie to konieczne.
Grupa F – FCA – Pierwszy przewoźnik
Towar w ramach określonych warunków jest dostarczony, gdy sprzedający dowiezie go do przewoźnika do przewozu w określonej lokalizacji. Towary muszą być już wtedy po pełnej kontroli i odprawie celnej. FCA dotyczy każdego rodzaju transportu, dlatego, gdy decydujemy się na transport w ramach takich warunków nie będzie pod tym względem żadnych ograniczeń.
Jeżeli chodzi o podział obowiązków dostawy i przewozu, to po stronie sprzedającego znajduje się załadowanie towaru na wybrany środek transportu, opłacenie cła w kraju, w którym mieszka sprzedający, a także wykonanie przewozu do portu macierzystego. My, jako kupujący mamy obowiązek wyładować towar w dniu dostawy w porcie macierzystym. Ponadto, mamy również obowiązek opłacenia opłaty portowej w porcie macierzystym oraz w porcie docelowym. Musimy również dokonać przewozu towaru do celu, zapłacić ubezpieczenie, cło w kraju docelowym i podatki w kraju docelowym. Jeżeli decydujemy się na takie warunki to musimy mieć świadomość, że większość kosztów będzie właśnie po naszej stronie. Dlatego też, takie warunki w wielu przypadkach nie są zbyt korzystne dla kupującego.
Grupa F – FAS – Od portu macierzystego
Towar trafia do przewozu, kiedy sprzedający wystawi go do dyspozycji kupującego w określonym porcie macierzystym. Są to warunki, które dotyczą jedynie transportu morskiego, żadnego innego przewozu. Dlatego też, jeżeli mamy coś do przewozu drogą morską, możemy z tej opcji skorzystać.
Jeżeli chodzi o obowiązki po stronie sprzedającego to ma on za zadanie spełnienie następujących warunków:
- załadunek towaru,
- opłacenie cła w kraju, w którym mieszka,
- wykonanie przewozu do portu macierzystego,
- wyładowanie towaru w porcie macierzystym.
Jeżeli jesteśmy kupującym to mamy zapłacić oparty portowe w porcie macierzystym, zająć się procesem przewozu do portu docelowego. Mamy również uiścić opłaty w porcie docelowym. Konieczny jest również załadunek w porcie docelowym, transport do celu i wszystkie aspekty związane z procesem przewozu. Jeżeli decydujemy się na FAS musimy również zapłacić za ubezpieczenie, cło w kraju docelowym, a także podatki w kraju docelowym.
Grupa F – FOB – Na statek
Jest to kolejny po FAS Incoterms dotyczący jedynie transportu morskiego. W tym przypadku towar zostaje uznany za dostarczony po jego załadowaniu na wskazany przez kupującego statek w macierzystym porcie sprzedawcy.
Po stronie sprzedawcy jest załadunek towaru, opłacenie cła w kraju sprzedawcy, transport do portu macierzystego i wyładunek w porcie macierzystym.
Kupujący decydujący się na FOB musi zapłacić opłaty portowe w porcie macierzystym, wykonać transport do portu docelowego, uiścić opłaty w porcie docelowym i załadować towar w tym właśnie porcie. Ponadto z doświadczenia wynika, że musi on również zorganizować transport do celu, opłacić ubezpieczenie, cło w kraju docelowym oraz podatek w kraju docelowym.
Ryzyko przekazane jest w przypadku, gdy dobra „przekroczą reling statku”, czyli gdy znajdą się na pokładzie.
W drugiej części (Warunki dostawy – wybór odpowiedniej opcji – IMPORT) zajmiemy się kolejnymi grupami Międzynarodowych Reguł Handlowych.